Abstract:

Deze bundel vormt de neerslag van het eerste lustrum van de Nederlandse Metaaltijdendag op 6 en 7 oktober 2017 in Oss. Het lustrum had als thema ‘Graven en grafheuvels’ en bestond uit anderhalve dag lezingen, gevolgd door een excursie naar de bekende vindplaatsen Oss-Vorstengraf en Oss-Paalgraven. De lezingen toonden de blijvende interesse in het onderzoek naar graven, grafheuvels en grafgebruiken. Diverse lezingen van deze dagen hebben hun neerslag gevonden in deze vijfde Metaaltijdenbundel.

U kunt lezen over verschillende grafgebruiken uit de periode van de bronstijd tot en met de late ijzertijd, het landschap rondom grafheuvels en over de onderzoeksmogelijkheden die graven bieden. Denk hierbij aan het belang van onderzoek naar crematieresten en bijvoorbeeld houtskool uit graven. Naast deze themabijdragen bevat de Metaaltijdenbundel ook dit jaar weer bijdragen over ander onderzoek naar de metaaltijden, zoals studies naar verschillende soorten aardewerk, cultusplaatsen rondom Oss of oud grafheuvelonderzoek in de Antwerpse Kempen.

De Metaaltijdendag is een initiatief van de Stichting Metaaltijdenonderzoek Nederland (SMON), die zo een breed platform wil bieden aan eenieder met belangstelling voor de laat-prehistorische samenlevingen. Om de verhalen zoveel mogelijk toegankelijk te maken, biedt de Stichting de gelegenheid de gehouden lezingen te publiceren in een bundel. In die zin vormt deze publicatie de verslaglegging van het jaarlijkse congres, maar ook andere bijdragen over de metaaltijden zijn welkom. Samengebracht in deze bundel raken de verhalen over, en interpretaties van, laat-prehistorische samenlevingen verbonden.

Contents

Grafheuvels en graven in de Metaaltijden. Vijf jaar metaaltijdendagen
E.A.G. Ball, R. Jansen, E.H.L.D. Norde & K.M. de Vries

Barrows and burials in the Metal Ages. Five years of Dutch Metaaltijdendagen
E.A.G. Ball, R. Jansen, E.H.L.D. Norde & K.M. de Vries

De bronstijdallee: een oriënterend onderzoek
Etienne C. Pronk

Eerste inzichten in het rituele bronstijdlandschap van Heiloo-Zuiderloo
Tijmen Moesker, Judith van der Leije & Menno van der Heiden

Meer dan grafheuvels, een frisse blik op Wervershoof-Eendenkooi
Rik Feiken & Menno van der Heiden

Barrow cemeteries in central and western Belgium. From the Late Neolithic till the Early Iron Age
Guy De Mulder

Over een urnenveld en een nederzetting: opgraving Heeze-De Bulders (Noord-Brabant)
Miel Schurmans

Tombes et tombelles de la Campine Anversoise. Een oude kijk op nieuwe vondsten
Stephan Delaruelle

Vorstengraven Vernieuwd. Recent onderzoek naar elite graven uit de vroege ijzertijd in de Lage Landen
Sasja van der Vaart-Verschoof

Ongrijpbare graven. Het grafritueel in de midden- en late ijzertijd op de Gelderse en Overijsselse zandgronden
Eric H.L.D. Norde

Het belang van osteologie: case study ijzertijdgrafveld Panningen-Loo
Matthijs van Kooten

Grote potten met kleine oren uit Noord-Brabant daterend uit de vroege ijzertijd
Simone Bloo, Liesbeth Theunissen & Roderick Geerts

De typologie van het aardewerken vaatwerk van de Hilversumcultuur
Erik Drenth

Space becomes a ritualised place. Five Iron Age and Early Roman period presumed cult places in Oss (The Netherlands)
Roosje de Leeuwe & Richard Jansen

An Iron Age settlement landscape neighbouring the Ha C chieftains’ graves at the Maashorst (N.-Br., The Netherlands)
Richard Jansen & Paul van den Helm